Nieuws van boswachter Henk Ruseler: oktober

Dinsdag 29 september 2015

Ik wil beginnen met een bericht dat de waarde van het Park voor flora en fauna weer eens onderstreept. Het gaat om het gentiaanblauwtje, een zeldzame vlinder die in Nederland alleen voorkomt op vochtige heideterreinen. Deze vlinder stelt hoge eisen aan haar leefomgeving en bij inventarisatie van deze soort in het Park zijn er afgelopen maand bijna elf duizend eitjes geteld.

Gentiaanblauwtjes hebben de eveneens zeldzame klokjesgentianen nodig, want de rupsen leven de eerste weken van hun bestaan van de vruchtbeginsels van deze plant. De eitjes zijn geteld op 1826 bloeiende klokjesgentianen!

Natuurbeheer

In de nieuwsbrief van augustus heb ik u al geïnformeerd over de aanleg van corridors die als verbindingszone voor plant- en diersoorten zullen fungeren. De noordelijke heideterreinen ’t Rieselo en het Otterlose Zand worden verbonden met de zuidelijke heideterreinen Oud Reemsterzand en De Pollen door een nieuwe grote verbinding, genaamd ‘De Plijmen’. Daarnaast komt er een verbinding met De Zanding en het westelijke deel van het Mosselse Zand, buiten het Park gelegen.

De verbinding door de Plijmen zal zich ontwikkelen tot stuifzandheide, aantrekkelijk voor soorten als heivlinder, kommavlinder, blauwvleugelsprinkhaan en boszandloopkever. Deze verbindingszone zal ook een geschikt broedbiotoop voor de nachtzwaluw vormen, evenals een foerageergebied voor soorten als groene specht en wespendief.

Deze maatregel is onderdeel van een veel groter herstelproject op het gebied van de bescherming van flora en fauna, want tegelijk met herstel van het landschap wordt ook gewerkt aan bodemverbetering. Door de extreme verzuring van de afgelopen tientallen jaren is de bodem ook binnen Het Nationale Park De Hoge Veluwe verzuurd geraakt. Verzuring van de grond leidt tot verlies aan mineralen en daarmee tot verlies van planten- en diersoorten.

De beste manier om het mineralenverlies te herstellen is door stoffen toe te dienen die het meest lijken op de mineralen die uit de bodem verdwenen zijn. Via proefopzetten onderzoekt het Park nu in hoeverre steenmeel (*) helpt de bodem te herstellen. Het steenmeel zal in eerste instantie kleinschalig toegepast worden binnen de te realiseren verbindingszones, op bestaande heide en stuifzandvegetaties.

Het landschaps- en bodemherstel wordt uitgevoerd door Bosgroep Midden Nederland en wordt mede mogelijk gemaakt door de Provincie Gelderland.

* Steenmeel is een verzamelterm voor zeer fijn gemalen gesteente. Het wordt vaak als restproduct van commerciële mijnbouw verkregen. Steenmeel is zeer rijk aan mineralen.

De rust keert terug na de strijd om de hinden en ooien

Na alle bronstactiviteiten in september breekt er langzamerhand een periode van rust en herstel aan. Toch is het niet ongebruikelijk dat u op een mooie avond in de eerste week van oktober nog een hert kunt horen burlen of moeflonrammen om de ooien kunt zien vechten. Rond het midden van deze maand wordt het uiteindelijk weer stil in het Park en de mannelijke dieren trekken zich terug om op krachten te komen.

Voorbereidingen op de winter

Oktober is de maand waarin edelherten, reeën, moeflons en wilde zwijnen hun zomervacht verwisselen voor de dikkere wintervacht. Voor deze verharing is veel energie nodig en de gevallen eikels en beukennoten zijn in dit geval goed krachtvoer voor ze.

De vogeltrek is op zijn hoogtepunt en in de omgeving van het bouwland van Oud-Reemst zijn goede waarnemingen te doen. U rijdt hiervoor richting het Bosje van Staf en vandaar wandelt u via het half verharde pad naar Oud-Reemst. Hier ziet u grote groepen koperwieken, kramsvogels en zanglijsters, maar ook kleinere soorten zoals kwikstaarten, piepers en vinken.

Kleuren en geuren in oktober

De bladverkleuring en een grote verscheidenheid aan paddenstoelen zijn wel de mooiste verschijnselen in deze periode.  Vooral in de rijkere loofbossen in het noorden en zuiden van het Park zijn veel verschillende soorten paddenstoelen te vinden.

Naast eikels en beukennoten, zijn er ook nog veel bessen te vinden. De meest opvallende zijn die van de meidoorn, lijsterbes en vossenbes. Van de laatste kan overigens een heerlijke compote gemaakt worden.

Fotografie: Nina de Vries